Innovatie bij familiebedrijven daadkrachtig en zorgvuldig

De gedachtegang dat familiebedrijven een conservatieve en traditionele houding aannemen ten aanzien van innovatie is gedateerd. Onderzoek wijst uit dat de innovatiekracht van familiebedrijven zelfs groter is dan die van niet-familiebedrijven. Familiebedrijven kennen de dynamiek van de industrie waarin ze opereren beter – vaak over meerdere generaties – zij zijn hierdoor in staat innovatiekansen eerder te identificeren en investeren naar aanleiding daarvan daadkrachtiger en zorgvuldiger dan niet-familiebedrijven.

Minder budget voor innovatie bij het familiebedrijf maar wel effectiever

Accountantsorganisatie PwC voerde in 2017 een onderzoek uit naar de innovatiekracht van familiebedrijven. Het bedrijf nam hiervoor een survey af bij meer dan 100 Nederlandse familiebedrijven met een omzet tussen de 100 en 500 miljoen euro.

Uit het onderzoek blijkt dat familiebedrijven wel degelijk innovatief zijn. Zij besteden gemiddeld genomen echter een kleiner deel van hun omzet aan innovaties dan niet-familiebedrijven.  Het merendeel van de familiebedrijven geeft tussen de 1% en 5% van hun omzet uit aan innovatie. Één op de vijf niet-familieondernemingen investeert daarentegen meer dan 10% van hun omzet in innovaties (‘Technologische innovatie bij familiebedrijven’, PwC, 2017).

Echter, dit impliceert niet dat familiebedrijven minder daadkrachtig zijn wanneer het op het investeren in innovatie aankomt. Familiebedrijven geven voorkeur aan zogenaamde ‘incrementele innovaties’, waarbij een product of dienst geleidelijk verbetert gedurende een bepaalde tijdsperiode. Niet-familiebedrijven passen daarentegen vaker disruptieve innovaties toe en nemen hierbij in tegenstelling tot familiebedrijven bestaande producten en diensten minder vaak als uitgangspunt voor de te introduceren innovaties.

Familiebedrijven investeren hierdoor per saldo minder geld in innovatie, maar hun innovatieve output ligt wel hoger dan bij niet-familiebedrijven. Dit hangt mede samen met het feit dat familiebedrijven beschikken over jarenlange (en generatielange) kennis van hun specifieke sector en meer betrokken zijn. Familiebedrijven investeren hun geld hierdoor zorgvuldiger dan niet-familiebedrijven.

Financieren met eigen vermogen

In het algemeen geven familiebedrijven een sterke voorkeur aan het gebruik van eigen financiering om innovaties te bewerkstelligen. Innovaties en groei zijn bij het gemiddelde familiebedrijf minder afhankelijk van de conjunctuur en richten zich meer op de lange termijn. Meer dan 43% van de familieondernemingen geeft aan tijdens de recente crisisjaren meer te hebben geïnvesteerd in innovatieve technologieën dan voor 2008 (Harvard Business Review, onderzoek van Marc van Essen en Nadine Kammerlander, 2017).

Bedrijfsopvolging en Innovatie

Bedrijfsopvolging is een belangrijk thema dat samenhangt met daadkrachtig innoveren binnen het familiebedrijf. Uit eerder onderzoek dat is gedaan in 2017 door prof. dr. Roberto Flören, hoogleraar familiebedrijven aan Nyenrode Business Universiteit, blijkt dat de zittende directie vrees heeft voor innovatie als de onderneming over gaat naar een nieuwe generatie. Onze eigen ervaring bij Clifton Finance is hierbij tegenover gesteld. Een groot gedeelte van de familiebedrijven ziet bedrijfsopvolging juist als een kans om het innovatieve vermogen van het bedrijf te vergroten. De gedachtegang is dat de nieuwe generatie beter voorbereid is op de innovaties. Deze generatie heeft vaak een frisse blik op de onderneming en een up-to-date feeling met huidige en nieuwe ontwikkelingen op het vlak van innovatie. Na de bedrijfsopvolging is de nieuwe generatie beter in de staat een nieuwe koers te varen en een meer innovatieve trend voort te zetten.